Er was al aangekondigd dat Nederland iets wilde gaan doen aan Directeuren-grootaandeelhouders (DGA’s) die grote sommen geld opnemen bij hun BV. In plaats van dit geld op te nemen als loon (belast in Box 1) of als dividend (belast in Box 2), kiezen deze DGA’s ervoor om het geld op te nemen als lening zodat ze over de opname nog geen belasting hoeven te betalen. Tegelijkertijd hebben ze het geld van de vennootschap dan wel in privé beschikbaar om uit te kunnen geven.
Om hier een dam tegen op te werpen stelt het wetsvoorstel dat een opname van meer dan € 500.000 wordt gezien als een soort fictief dividend. Over het meerdere boven € 500.000 aan leningen wordt dus belasting in Box 2 geheven, net alsof dat bedrag als dividend was uitgekeerd. Leningen van bijvoorbeeld (fiscale) partners en echtgenoten worden daarvoor bij elkaar opgeteld. Ook bij schulden van kinderen aan de vennootschap van de ouders moet goed worden opgelet.
Als een DGA en zijn echtgenote bijvoorbeeld samen een schuld hebben aan de vennootschap van € 550.000, dan wordt € 50.000 belast.
Er wordt nog steeds de tijd gegund om schulden af te bouwen. Het eerste moment waarop gekeken wordt of de schulden te hoog zijn is 31 december 2023. Daarnaast worden schulden die aantoonbaar zijn gebruikt voor de eigen woning niet meegeteld.
Als het totaal van de schulden eind 2023 € 750.000 bedraagt, waarvan € 300.000 voor de eigen woning, dan is er dus per saldo € 450.000 opgenomen aan kwalificerende schulden, en hoeft er geen belasting te worden betaald onder het nieuwe wetsvoorstel.
Voor niet-inwoners van Nederland zijn er ook een aantal bijzonderheden en afwijkingen in het voorstel. De volgende punten zijn bijvoorbeeld heel opvallend:
- Er wordt expliciet toegegeven dat Nederland deze belastingheffing niet kan uitvoeren bij DGA’s die in het buitenland wonen, terwijl er een belastingverdrag van toepassing is. Alle huidige belastingverdragen staan de toepassing van het wetsvoorstel niet toe.
- Maar voor iedereen die uit Nederland is vertrokken en bij wie nog een conserverende aanslag openstaat, zal Nederland die conserverende aanslag gaan invorderen voor zover er een te hoge lening is met de vennootschap. Op die manier wordt bij iedereen die nog een conserverende aanslag heeft op indirecte wijze alsnog geheven. Het is maar zeer de vraag of Nederland dit zo maar mag doen, en hierover zullen zeker nog procedures worden gevoerd.
- Als een niet-inwoner met een buitenlandse vennootschap naar Nederland verhuist (immigratie) dan wordt zijn schuldenmaximum het bedrag van de op het immigratiemoment bestaande schulden aan de vennootschap (maar minimaal € 500.000). Deze immigranten worden bij binnenkomst dus niet meteen belast voor dit fictieve dividend. Alleen als die schuld na immigratie nog verder toeneemt, zal over die toename wel belasting kunnen worden geheven.