Studerende kinderen van Belgische grensarbeiders, die in België wonen en in Vlaanderen (ook Nederlandstalig Brussel) of Nederland studeren wonen, verliezen hun recht op Nederlandse studiefinanciering niet (meer) als hun ouder onvrijwillig werkloos wordt en er aanspraak bestaat op een Belgische werkloosheidsuitkering. Aanvankelijk had de Rechtbank Groningen in een zaak bepaald dat dit wel het geval zou zijn. De Centrale Raad van Beroep is echter van mening dat de studerende kinderen van een ontslagen Belgische grensarbeider hun recht op Nederlandse studiefinanciering mogen behouden. Er moet wel sprake zijn van niet-verwijtbare werkloosheid. Tevens moet de werkloos geworden grensarbeider, ook als hij een Belgische werkloosheidsuitkering ontvangt, actief werk zoeken. Het ligt voor de hand om dan zowel in België als Nederland actief naar werk te zoeken. Deze zaak is gewonnen door Dienst Grensarbeiders van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV).
Wat is er geregeld?
Studerende kinderen van in Nederland werkzame EU-onderdanen hebben recht op Nederlandse studiefinanciering wanneer zij met hun het gezin in Nederland komen werken én wonen. Studiefinanciering is een ‘sociaal voordeel’ in de zin van artikel 7, lid 2 van Vo 492/2011 betreffende het vrije verkeer van werknemers binnen de EU. Deze EU-werknemers hebben, net als hun Nederlandse collega’s, voor hun kinderen recht op Nederlandse studiefinanciering.
Een grensarbeider en zijn gezin woont niet in Nederland, Zijn gezinsleden hebben evenwel ook recht op studiefinanciering. De vraag is of de kinderen van grensarbeiders, als zij niet Nederland doch in Vlaanderen studeren, ook recht hebben op Nederlandse studiefinanciering. Dit is het geval, omdat Nederlandse studenten het recht hadden om met behoud van Nederlandse studiefinanciering in Vlaanderen (inclusief Nederlandstalig Brussel), Nordrhein-Westfalen, Nedersaksen en Bremen te studeren (zgn. grenslandenbeleid). Dit als gevolg van een uitspraak van het EU-Hof van Justitie in de zaak Meeusen.
Dreigende verslechtering?
Er geldt zeer recent dat inwoners van Nederland hun studiefinanciering mogen meenemen naar een ander land als zij voldoen aan een woonplaatsvereiste, te weten: de zogenaamde “3 uit 6-regel”. Dat wil zeggen dat de student, die in het buitenland gaat studeren in een periode van 6 jaar vóór zijn vertrek 3 jaar in Nederland gewoond moeten hebben. Kinderen van grensarbeiders wonen niet in Nederland. Zij kunnen niet voldoen aan deze eis en hebben dus geen recht op studiefinanciering als zij in Vlaanderen studeren.
Deze ‘’3 uit 6-regel’’ zou betekenen dat de gezinsleden van grensarbeiders alleen recht zouden hebben op Nederlandse studiefinanciering als zij in Nederland studeren. Er bestaat géén recht op studiefinanciering indien deze gezinsleden buiten Nederland studeren. De Europese Commissie is van mening dat deze regeling in strijd is met ‘’het vrij verkeer van werknemers’’. Er loopt een procedure tegen Nederland bij het Hof van Justitie.
In afwachting van de uitspraak blijft de huidige regeling voor grensarbeiders tot 1 januari 2014 bestaan. Dit is geregeld in de Beleidsregel ‘Uitzondering verblijfsvereiste voor studenten in de grensgebieden’ op grond van artikel 11.5 Wet studiefinanciering 2000.
Werkt een inwoner van België meer 32 uur per maand In Nederland dan is hij sociaal verzekerd in Nederland en heeft hij aanspraak op Nederlandse studiefinanciering. Betreft het een student, die in Vlaanderen studeert en 32 uur per maand in Nederland werkt dan bestaat er ook aanspraak op de Nederlandse studiefinanciering. Dit geldt ook voor een Belgische student die in Nederland woont én studeert en 32 uur per maand in Nederland werkt.
Goed geregeld: samenloop met Belgische kinderbijslag en Vlaamse studietoelage?
Samenloop van Nederlandse studiefinanciering en Belgische kinderbijslag is mogelijk. Zelfs als beide ouders in Nederland werken, bestaat er recht op Belgische kinderbijslag (zgn. kinderbijslag voor grensarbeider). Dit is een speciale regeling. Het EU-recht schrijft niet voor dat het woonland (België) kinderbijslag moet betalen als beide ouders in andere Lidstaat (Nederland) werken. Deze regeling is een gunst.
Grensarbeidersgezinnen, die in België wonen, kunnen als zij voldoen aan de Vlaamse voorwaarden, vaak aanspraak maken op de Vlaamse studietoelagen. Ter voorkoming van dubbele studiefinanciering moet de student, die aanspraak wil maken op Nederlands studiefinanciering afzien van de Vlaamse studietoelage.
Tot slot
Het recht op en het behoud op Nederlandse studiefinanciering in grensoverschrijdende situaties is vooral tot stand gekomen via de Nederlandse en Europese wetgever. Grensoverschrijdende rechten moeten vaak afgedwongen worden. Het siert de familie Meeuwsen, de Belgische vakbond ACV en de Europese Commissie dat zij in dit soort zaken de toepassing van het Europees recht eisen. Lidstaten hebben de neiging om ‘’een eigen inwoners eerst beleid’’ toe te passen.
hits=2660= / id=2010=