Als u werkt, betaalt u belasting over het daarmee verdiende inkomen. Na pensionering is het helaas niet anders: ook dan wordt belasting betaald, nu over het over het pensioen. Maar soms is er een mogelijkheid om belastingvrij van de oude dag te genieten.
Het gaat dan om oude Nederlandse kapitaalverzekeringen. Onder de vorige Nederlandse inkomstenbelastingwet (de Wet IB 1964) was het namelijk aantrekkelijk om voor de oude dag te sparen via kapitaalverzekeringen. Het bedrag dat in een kapitaalverzekering werd gestort was namelijk aftrekbaar van het inkomen, en dat in een tijd waarin het Nederlandse toptarief opliep tot wel 72%! De regeling was vervolgens zo opgezet dat de uitkering uit een kapitaalverzekering dan weer belast zou worden met inkomstenbelasting.
De mogelijkheden met kapitaalverzekeringen waren heel ruim en met het verloop van de tijd zijn er beperkingen in de regeling gekomen. Een belangrijk moment daarbij was de jaarovergang 1991-1992, de invoering van de zogenoemde Brede Herwaardering. Bij deze Brede Herwaardering is er een onderscheid gekomen tussen kapitaalverzekeringen die zijn afgesloten vóór de Brede Herwaardering en kapitaalverzekeringen van na de Brede Herwaardering.
De fiscaal heel interessante polissen zijn die van vóór de Brede Herwaardering, ook wel oud-regime polissen genoemd. Deze polissen zijn interessant omdat voor de invoering van de Brede Herwaardering, dus voor 1992, het inkomen uit kapitaalverzekeringen niet in de buitenlandse belastingplicht was opgenomen. Dat wil zeggen dat na een verhuizing naar het buitenland Nederland geen belasting meer kon heffen, als de polis na de emigratie werd afgekocht. Dat betekent dat het mogelijk was om eerst de inleg voor een kapitaalverzekering af te trekken, waarbij na een emigratie de uitkering niet meer belast kon worden in Nederland. Met de Brede Herwaardering is dat gat in de wetgeving gedicht. Tegelijkertijd is er in de overgangswetgeving uitdrukkelijk gezegd dat de wetgeving van voor 1992 wel van toepassing blijft op kapitaalverzekeringen van vóór de Brede Herwaardering. En als de gehele oude wetgeving op deze polissen van toepassing blijft, dan betekent dat ook dat oud-regimepolissen nog steeds niet in de buitenlandse belastingplicht zitten. Dat was voor 1992 namelijk ook niet het geval.
Bij de invoering van de Wet IB 2001 is de wet nog een keer gewijzigd en op dat moment is er ook nog een keer overgangsrecht gemaakt. De belastingdienst dacht toen dat oud-regime polissen ook belast zouden kunnen worden als de genieter daarvan in het buitenland woonde. Hierover is een tijd onzekerheid geweest, maar uiteindelijk is door de Hoge Raad, de hoogste Nederlandse rechter, in 2011 uitgemaakt dat het overgangsrecht duidelijk stelt dat de volledige oude wetgeving van toepassing blijft. Dat wil zeggen dat Nederland ook vandaag niet kan heffen over oud-regime polissen.
Ook aan Belgische zijde is een Nederlandse kapitaalverzekering interessant. Als hiermee een lijfrente is aangekocht, wordt deze belast tegen het relatief gunstige tarief van 27%. Daarbij wordt niet de hele uitkering belast, alleen 3% van het afgestane kapitaal bij aankoop van de lijfrente. Nog gunstiger is een afkoop van de kapitaalverzekering. Omdat de verzekering al geruime tijd zal hebben gelopen, in ieder geval meer dan acht jaren, kan een afkoop van die verzekering ook onder de Belgische personenbelasting onbelast blijven.
Aan beide zijde van de grens wordt er dus geen belasting geheven bij een afkoop van een oud-regime polis, zodat u hiervan belastingvrij kunt genieten. Het kan zeker de moeite zijn om op een regenachtige middag in de administratie te duiken om te zien of u nog dergelijke oude polissen heeft liggen. Veel van deze polissen zullen de komende jaren tot uitkering komen. Met deze fiscale behandeling, is een uitkering voor de Nederbelg extra aantrekkelijk.