Aan dit onderwerp heeft mr. drs. G.H.C. Blommers een uitgebreid en interessant artikel gewijd in het oktobernummer van dit blad. Zelf ben ik in maart van dit jaar geremigreerd en daarom vind ik na praktijkervaring het de moeite waard om enkele aanvullende opmerkingen te maken.
Schuldbekentenissen.
Een van de mogelijkheden die in het artikel genoemd worden, is het afgeven van een schuldbekentenis, veelal aangeduid als een papieren schenking. In feite gaan partijen naar een Nederlandse notaris bij wie de schenker in een akte een bepaald bedrag schuldig erkent. Omdat ik me ook aan deze constructie heb gewaagd, wil ik er wat dieper op in gaan. In deze schuldbekentenis moet een rente van tenminste 6% worden opgenomen. Deze rente is voor de ontvangers bijzonder aangenaam en betekent een jaarlijkse versnapering voor hen mede omdat in feite maar 4% met I.B. belast wordt. Maar die rente moet wel worden opgebracht, want uit de parlementaire geschiedenis blijkt duidelijk dat, wanneer niet ieder jaar op tijd de rente wordt overgemaakt, de schuld als zodanig niet wordt erkend in het vermogen van de erflater.
Wanneer de rente moeilijk op te brengen valt, zou men er goed aan doen om de schuldbekentenis geheel of gedeeltelijk te herroepen. Indien over het niet herroepen gedeelte rente wordt betaald, kan dat gedeelte als schuld in de nalatenschap worden opgenomen. Een herroeping geeft ook voor de I.B. eenvoudiger verhoudingen.
Naast een schuldbekentenis kan men ook aan een schenking van vermogensbestanddelen denken, dus geen papieren maar een reële schenking. Een vergelijking leert ons in ieder geval dat op dit moment een hoger bedrag kan worden geschonken in vermogensbestanddelen (natuurlijk meestal effecten) dan het bedrag van de schuldbekentenis, terwijl het overblijvende vermogen het zelfde rendement oplevert.
Allerlei elementen spelen hierbij een rol zoals samenstelling vermogen en inkomen uit andere bronnen. Wanneer er een schenking van vermogensbestanddelen plaats vindt doet men er verstandig aan om het geschonkene gedurende het leven van de schenker onder bewind te stellen. Dan heeft de schenker altijd de gelegenheid om van het voorbehouden herroepingsrecht gebruik te maken.
Schenking door remigrerende echtparen
Omdat de echtelieden aan elkaar schenken is het absoluut nodig dat iedere partner een eigen vermogen heeft. Voor gemeenschappelijke vermogens werkt deze constructie niet. Uitgegaan wordt van een Nederbelgisch echtpaar, wier kinderen in Nederland wonen, ofschoon het laatste niet noodzakelijk is. Overigens kunnen in plaats van kinderen ook andere begunstigden optreden. De opzet is heel eenvoudig. Iedere echtgenoot schenkt (een deel van) zijn vermogen aan zijn wederhelft in vruchtgebruik en aan zijn kinderen in bloot eigendom. De schenkingen worden gedaan in de tijd dat ze nog in België wonen voor een Nederlandse notaris. In de akte worden opgenomen een recht van herroeping en een onder-bewindstelling. Ook moet in het contract een clausule komen waarin staat dat de vruchtgebruiker de eventuele belasting (box 3) die de bloot eigenaar moet betalen, aan hem zal vergoeden. Juridisch ontstaan door de schenkingsakten grote veranderingen, maar voor de schenkers gebeurt er economisch heel weinig.
Weliswaar wordt de bloot eigendom aan de kinderen geschonken, maar de schenkers blijven de opbrengst van het vermogen genieten en hebben het recht van beschikken en verteren voorbehouden. Dit blijft zo wanneer de schenkers zich in Nederland vestigen. Er wordt dan op een andere manier inkomstenbelasting geheven, maar er is dan geen sprake meer van dubbele belasting. Dus tot het eerste overlijden zijn de gevolgen van de schenking vrijwel verwaarloosbaar.
De man overlijdt in Nederland
De man had zijn vermogen in bloot eigendom aan zijn kinderen geschonken en het vruchtgebruik aan zijn vrouw. Er verandert dus door het overlijden van de man in dit vermogen niets. Maar door het overlijden van de man vervalt het vruchtgebruik van het door de vrouw geschonken vermogen. Dan is de vraag of zij nog voldoende inkomsten overhoudt. Zij kan en moet daar zelf een beslissing over nemen, want zij kan de door haar gedane schenking geheel of gedeeltelijk herroepen. Dat behoeft zij overigens niet direct te doen. Want zij kan dat in haar hele leven voor het geheel of in stukjes doen.
Wel moet er op worden gewezen dat de constructie niet werkt wanneer er een kind tijdens de schenking in België woont. Krachtens de Belgische wet en art. 3 lid 4 van het EU verdrag Rome I is dan een herroepingclausule verboden.
De herroeping zelf geeft geen aanleiding tot belastingheffing, zodat de conclusie mag luiden, dat er slechts belasting zal worden geheven over hetgeen bij de vrouw nog aanwezig is van wat zij herroepen heeft.
Zesmaands termijn
Om vrijgesteld te zijn van Nederlandse erfbelasting moet een schenking zes maanden voor het overlijden zijn gedaan. Daarom het advies aan Nederbelgen om zes maanden voor de remigratie de schenking te doen. Wanneer de verhuisdatum op 1 mei is vastgesteld betekent dit dat de schenking voor 1 november daaraan voorafgaand moet zijn gedaan. Dat betekent dus ook dat de kinderen op 1 januari voor het vermogen onder de I.B. vallen.
Zelf zijn we in maart 2011 verhuisd na een schenking op 2 januari. We hebben op 85-jarige leeftijd 2 juli gehaald en dat betekent dat we de box 3 belasting voor de kinderen voor dat jaar hebben bespaard.
Waarschuwing (De laatste omdat ik mijn pen neerleg)
Wanneer een Nederbelg, die een schenking met voorbehoud van vruchtgebruik of onder de last van fideï-commis heeft gedaan remigreert, zal bij zijn overlijden c.q. bij het overlijden van de bezwaarde erfbelasting verschuldigd zijn in Nederland over de gedane schenking.
hits=135= / id=2039=