De Raad van State heeft eind april de door de Stichting Nederlandse Gepensioneerden in het Buitenland (SNGB) aangespannen procedures tegen de toepassing van de nieuwe Zorgverzekeringswet op gepensioneerden in het buitenland niet-ontvankelijk verklaard. Voormalig minister van Financiën Frans Andriessen zet zich als voorzitter van de SNGB belangeloos in voor vele tienduizenden landgenoten. We zochten hem op in Brussel en vroegen hem naar zijn mening over de uitspraak.
De ervaren politicus is bijzonder boos en spreekt klare taal:”Wij hebben op 6 september 2006, na uitvoerig overleg met het College Zorgverzekering (CVZ), de beroepen bij de Raad van State ingediend met het verzoek in deze snel te handelen. Wij willen opschieten, het gaat hier om oude mensen die hebben niet meer zoveel tijd, maar daar denkt niemand in de rechtelijke macht aan. Niets had de Raad van State belet om binnen drie weken de vraag te verwerpen. Dat ze er acht maanden voor nodig hadden, vind ik ronduit schandalig! De Raad van State is het hoogste rechtscollege in ons land bestaande uit bekwame mensen maar ik leerde het vele jaren geleden al tijdens mijn studie rechten: Summum ius Summa Iniuria oftewel: het hoogste recht is het hoogste onrecht”.
Onafhankelijk en financiële steun
Gevoel voor rechtvaardigheid en boosheid over het ernstige nadeel dat een grote groep mensen van gevorderde leeftijd wordt aangedaan, bracht Frans Andriessen ertoe om actie te ondernemen. ”Er wordt mij wel eens verweten dat ik uit eigen belang handel, maar dat is onjuist. Ik ben uitstekend tegen ziektekosten verzekerd via de Europese Gemeenschap en val niet onder de Nederlandse Zorgverzekeringswet. Tijdens de eerste vergadering van de Stichting Nederlandse Gepensioneerden in het Buitenland eind 2005 hebben we onze plannen uit de doeken gedaan en mensen gevraagd om ons financieel te steunen. Daaraan hebben velen gehoor gegeven en we ontvingen toen direct een aanzienlijk bedrag waar de proefprocedure mee gefinancierd kon worden. Echter door deze vertraging en door de zeer teleurstellende uitspraak van de Raad van State hebben we al die maanden extra kosten moeten maken aan advocaten en zal de Stichting wederom een beroep moeten doen op haar sympathisanten voor meer geld. Deze bizarre uitspraak brengt ons in een uiterst vervelende en onnodige situatie.”
Functie Raad van State
De Raad van State, gevestigd in Den Haag, bestaat uit maximaal 28 staatsraden die door de regering voor het leven worden benoemd. De leden komen voort uit de kring van rechters, topambtenaren, hoogleraren, politici en bestuurders. Hare Majesteit de Koningin is volgens de wet voorzitter van de Raad. De Prins van Oranje en Prinses Máxima hebben zitting in de Raad. Zij hebben echter geen stemrecht. De dagelijkse leiding berust bij de Vice-President. Op dit moment bekleedt mr. H.D. Tjeenk Willink deze functie. De Raad van State adviseert regering en parlement over wetgeving en bestuur en spreekt in hoogste instantie recht in bestuursrechtelijke geschillen tot voor kort in bepaalde aspecten van het sociaal recht, daaronder viel ook de betreffende procedure. De CVZ/SNGB zaak behoorde tot de competenties van de Raad van State. Daarom speelde deze procedure in eerste instantie via dit orgaan, met de enorme vertraging als gevolg. De uitspraken van de Raad van State zijn om meerdere redenen betreurenswaardig.
Uitvoerig overleg CVZ en SNGB
SNGB en het CVZ hebben vooraf uitvoerig overleg gepleegd over de te voeren procedures inzake het keuzerecht en de woonlandfactor ten behoeve de in het buitenland wonende gepensioneerden. Dat was nodig om tot een efficiënte en snelle afhandeling van de procedure te komen. Het CVZ had hiervoor het uitdrukkelijke standpunt dat de brieven gericht aan individuele gepensioneerden met daarin hun bijdrageplicht respectievelijke de hoogte van de op hen toepasselijke woonlandfactor als ’voor beroep vatbare besluiten’ moesten worden aangemerkt. Volgens de Raad van State is in alle zaken, dus zowel in het keuzerecht als in de woonlandfactor, geen beroep mogelijk tegen de besluiten van het CVZ waartegen de procedures zich richtten.
Andriessen: ”De brief met verzoek om bijdrageplicht van het CVZ geeft status onder de regeling, maar recht van inhouding geeft deze niet. De procedures waren dan ook tegen deze CVZ brieven gericht. Conform de gemaakte procedure-afspraken heeft CVZ de bezwaarschriften in de door de SNGB aanhangig gemaakte proefprocedures ontvankelijk verklaard en inhoudelijk beoordeeld. Nu geeft de Raad van State expliciet te kennen dat hij niets te maken heeft met eventuele procedure-afspraken en zelfstandig geoordeeld dat geen beroep mogelijk is tegen de genoemde brieven van het CVZ. Om tot dit oordeel te komen hadden ze van begin september 2006 tot eind april 2007 nodig, dat is onbegrijpelijk! En er is nog meer onnodige vertraging opgetreden omdat halverwege de beoordeling van de bezwaren door CVZ het Ministerie van Volksgezondheid aandrong op inschakeling van de landsadvocaat. Ook de landsadvocaat heeft niet aangegeven dat het CVZ procedureel op het foute spoor zat door bezwaar te maken tegen de eerder genoemde brieven. ”
Rechtsbescherming
Tot slot is het treurig dat de Raad van State, in de wetenschap dat het hier om een spoedprocedure ging over een principiële aangelegenheid, in de zaak over het keuzerecht eerst ver na het verstrijken van het wettelijke termijn uitspraak heeft gedaan. Hier kun je zeker stellen dat de Raad van State meer belang hecht aan juridisch-doctrinaire vraagstukken, dan aan het verschaffen van effectieve en snelle rechtsbescherming aan tienduizenden oudere tot hoogbejaarde burgers die een principieel geschil hebben met de overheid.
Een verontwaardigde Andriessen: ”Tijdens debatten in de Kamer heeft toenmalig minister van Volksgezondheid Hoogervorst (VVD) gezegd dat hij via het Europees Recht werd gedwongen tot deze regeling voor gepensioneerden, maar dat is niet waar. Dat staat nergens geschreven. Ook is het opmerkelijk dat de ambtenaren op zijn ministerie die dit CVZ programma hebben uitgewerkt niet aan al die gepensioneerde Nederlanders in het buitenland hebben gedacht. Ze zijn ze gewoon vergeten zou ik zeggen. Nu horen we steeds over die Brasschaatmiljonairs die niet moeten zeuren en geld genoeg hebben. Hierbij wordt even vergeten dat er heel veel Nederlanders bijvoorbeeld in Spanje en Portugal, voormalig ziekenfondspatiënten zijn, dus niets miljonairs. Deze mensen van zeventig, tachtig en soms zelfs negentig jaar oud, zijn er zeer slecht aan toe, komen in ernstige financiële problemen en kunnen niet meer voor zichzelf opkomen. Een land als Nederland kan hen toch niet zomaar aan hun lot over laten. Ik herhaal: het is schandalig!”
Kafka
De SNGB is door deze uitspraak gedwongen geheel nieuwe procedures op te starten. Als gevolg van de wetswijziging van 1 januari 2007 komen deze beroepen nu bij de Rechtbank te Amsterdam terecht. Vertraging van vele maanden is onontkoombaar, maar de Stichting is vastberaden om de juridische strijd voort te zetten. En een groot deel van het voorbereidend werk is al gedaan. Andriessen: ”Het lijkt een beetje Kafka. Ik heb in kringen van de tegenpartij eens horen zeggen: we roken ze uit! Helaas staat de Staat sterk omdat ze met het belastinggeld van ons als burger tot het oneindige door procederen. Wij hebben die luxe niet en vechten tegen de bierkaai. Maar dat is zeker geen reden om het hoofd in de schoot te leggen.”
hits=1= / id=1552=