Verhuizen? Overweeg een Stichting Particulier Fonds!

In Archief by robert

Een steeds belangrijkere bezigheid van de Nederlandse wetgever is het maken van reparatiewetgeving en ant-misbruikwetgeving. Vaker wel dan niet wordt zulke wetgeving met haast gemaakt. Dit kan tot gevolg hebben dat wetgeving niet altijd haar doelen zal bereiken. In deze bijdrage gaan wij in op een recent stuk wetgeving omtrent doelvermogens en zullen wij laten zien hoe deze (niet) werkt.

Sinds 2010 kent Nederland specifieke wetgeving tegen doelvermogens zoals de trust, Stichtingen Particulier Fonds (SPF) en soortgelijke instellingen. De achtergrond daarvan is een strijd die de Nederlandse fiscus al jaren voert tegen deze “zwevende vermogens”. Dergelijke doelvermogens zijn namelijk door de Nederlandse rechtspraak in het verleden als zodanig erkend in de zogenoemde trustarresten. Met deze rechtspraak in de hand was het in Nederland in beginsel mogelijk om vermogen af te zonderen en op die manier een “zwevend vermogen” in te stellen. Zeker de combinatie van een SPF met een insteller die woonde in België (zodat vermogen goedkoop kon worden geschonken) was de Nederlandse wetgever een doorn in het oog.

Van de mogelijkheden die de trustarresten boden, werd in de praktijk dan ook gebruik gemaakt. Dit stond de Nederlandse fiscus niet aan en er werd veel moeite gestoken in het aanpakken van dergelijke zwevende vermogens. Omdat het aanpakken van doelvermogens in de praktijk zeker niet eenvoudig bleek te zijn, is er per 1 januari van dit jaar wetgeving ingevoerd, dat als belangrijkste gevolg heeft dat doelvermogens vanuit fiscaal oogpunt als transparant worden aangemerkt. Dat betekent dat vermogen wellicht juridische eigendom is geworden van een doelvermogen, maar dat het vermogen voor fiscale doeleinden toegerekend blijft worden aan degene die het vermogen heeft ingebracht.
Indien iemand in een puur Nederlandse situatie bijvoorbeeld € 10 miljoen aan beleggingen aan een SPF overdraagt, dan blijft dit fiscaal van hem. Daarom blijft dit vermogen bij hem belastbaar in box 3. Ook bij zijn overlijden wordt gewoon erfbelasting geheven. Zijn erfgenamen worden fictief geacht bij zijn overlijden de € 10 miljoen te hebben verkregen en over deze verkrijging wordt erfbelasting geheven.

Deze Nederlandse wetgeving is internationaal behoorlijk uniek. Dit betekent ook dat het vrijwel onmogelijk is deze “over de grens” aan te laten sluiten bij de rest van de wereld. De wetgeving werkt dus alleen binnen Nederland en dat werkt natuurlijk mogelijkheden in de hand. Wij noemen twee voorbeelden:

Verhuizen naar België
Een welgestelde inwoner van Nederland overweegt te verhuizen naar België. Vóór zijn verhuizing brengt hij een groot deel van zijn vermogen onder in een SPF. Vanwege de Nederlandse fiscale transparantie is deze inbreng geen probleem. Het vermogen wordt fiscaal nog steeds aan hem toegerekend. Enige tijd later verhuist hij naar België. Hij komt België binnen met beperkt vermogen: dit heeft hij al overgedragen aan de SPF. België kent de Nederlandse anti-misbruikwetgeving niet en ziet de SPF niet als transparant. Daarmee is het vermogen onbelast overgedragen aan de SPF die niet langer transparant is door de emigratie. Hiervoor geldt wel één uitzondering. De Nederlandse tienjaarstermijn voor de schenk- en erfbelasting blijft van toepassing. Daardoor kan bij een overlijden of schenking gedurende tien jaar na emigratie, door Nederland nog wel schenk- en erfbelasting worden geheven bij deze emigrant. Deze termijn kan worden verkort tot omstreeks drie jaar, indien onze emigrant zou besluiten zich tot Belg te laten naturaliseren.

Verhuizen naar Curaçao
Een welgestelde dame doet het anders. Zij verhuist namelijk naar het zonnige Curaçao. Ook zij brengt voorafgaand aan haar vertrek haar vermogen probleemloos in bij een SPF met gebruikmaking van de Nederlandse fiscale transparantie. Bij aankomst te Curaçao ontdekt zij dat ook Curaçao geen fiscale transparantie kent. Zij heeft dus eveneens haar vermogen ondergebracht in een SPF, waarbij Curaçao dit vermogen niet aan haar zal gaan toerekenen. Deze dame is echter niet alleen qua klimaat, maar ook fiscaal beter uit dan de welgestelde heer in België. De dame kan namelijk de belastingregeling voor het koninkrijk (BRK) inroepen en dat brengt extra voordelen met zich mee.

Deze voordelen betekenen dat zij, bij wijze van spreken, op de Curaçaose vliegtuigtrap kan uitglijden. Vanaf het moment dat zij op Curaçao woont, mag alleen Curaçao erfbelasting heffen. De Nederlandse tienjaarsregeling is op grond van de BRK niet van toepassing. En aangezien het vermogen niet meer van deze dame is maar van de SPF, is er voor Curaçao geen belastbaar vermogen om erfbelasting over te heffen. Vervolgens geldt voor schenkingen onder de BRK een wachttermijn van slechts één jaar. Na één jaar kan de SPF dus een uitkering doen, zonder dat Nederland dit nog als een belastbare schenking aan kan merken.

Kortom…..
In puur Nederlandse situaties zal de anti-misbruikwetgeving tegen doelvermogens zoals de SPF en de trust haar uitwerking zeker niet missen. De fiscus kan fiscale transparantie inroepen om alsnog belasting te heffen bij de inbrenger van het vermogen en, zonodig, ook bij zijn erfgenamen. De wereld houdt echter niet op bij Hazeldonk of bij Schiphol.

Over de grens heen geeft de Nederlandse anti-misbruikwetegeving juist nieuwe mogelijkheden. Het is namelijk binnen Nederland fiscaal geen probleem meer om vermogen onder te brengen in een doelvermogen: deze zijn nu transparant. In de rest van de wereld is dit alleen niet zo. Deze verschillen in fiscale benadering bieden veel mogelijkheden, waarbij vooral Curaçao het beloofde land lijkt.
hits=3= / id=1953=